بررسی شیوع دیابت بارداری در ایران

علل ابتلا به دیابت بارداری

علل ابتلا به دیابت بارداری , با توجه به اهمیت غربالگری و درمان دیابت بارداری در جلوگیری از عوارض مادری و جنینی
و تصمیم‌گیری برای نحوه انجام غربالگری، اطلاع از شیوع دیابت حاملگی در مناطق مختلف کشور ضروری به نظر می‌رسد.
دیابت بارداری عبارت است از عدم تحمل کربوهیدرات با شدت‌های مختلف که
برای اولین بار در جریان بارداری شروع شده یا تشخیص داده می‌شود. دیابت بارداری
شایع‌ترین اختلال دوران بارداری است و به طور متوسط در ۵- ۲ درصد کل بارداری‌ها اتفاق می‌افتد.علل ابتلا به دیابت بارداری

شیوع دیابت

تفاوت شیوع دیابت بارداری در کشورهای مختلف علاوه بر نژاد جمعیت مورد مطالعه،
به معیارها و آزمون‌های مورد استفاده در غربالگری و تشخیص نیز ارتباط دارد.
دیابت حاملگی منجر به افزایش احتمال بروز دیابت بعد از بارداری در مادر و برخی عوارض
در مادر و جنین در طی بارداری و پس از آن می‌شود. با غربالگری زنان باردار و کنترل قند

خون مادران مبتلا به دیابت بارداری می‌توان خطر عوارض مادری و جنینی را به حداقل رساند.
غربالگری زنان باردار از نظر دیابت بارداری به دو صورت همگانی و انتخابی صورت می‌گیرد.
انجمن دیابت امریکا و انجمن متخصصان زنان کانادا روش غربالگری انتخابی را پیشنهاد می‌کنند ولی اکثر مطالعات،

با توجه به ارزان‌تر بودن روش غربالگری نسبت به هزینه بالاتر عوارض بیماری،
روش همگانی را توصیه می‌کنند. با توجه به اهمیت غربالگری و درمان دیابت بارداری
جهت جلوگیری از عوارض مادری و جنینی، اطلاع از شیوع دیابت حاملگی در مناطق مختلف جغرافیایی
و قومیت‌های مختلف ضروری به نظر می‌رسد؛ جهت شناخت تفاوت‌های قومی و جغرافیایی
در نقاط مختلف کشور در بروز GDM و شناسایی استان‌های نیازمند بررسی بیشتر

درمان دیابت بارداری

و برنامه‌ریزی کشوری دقیق‌تر برای غربالگری و درمان دیابت بارداری، باید شیوع دیابت حاملگی
در نقاط مختلف ایران مورد بررسی قرار گیرد و با توجه به این‌که آمار خیلی متفاوتی
از شیوع آن در مناطق مختلف ایران گزارش شده است؛ باید متدولوژی تحقیق هر مقاله مورد بررسی قرار گرفته
و یک روش تحقیق یکسان طراحی گردد. لذا هدف از مطالعه ما گردآوری

و تشریح مطالعات انجام شده در زمینه دیابت بارداری در استان‌های مختلف ایران
و تعیین نقاط ضعف مطالعات و یافتن علت گزارش شیوع‌های متفاوت در نقاط مختلف کشو ر
است تا بتوانیم شیوع GDM را در یک محدوده قابل قبول در ایران به دست آورده
و در برنامه‌ریزی کشوری مورد استفاده قرار دهیم.علل ابتلا به دیابت بارداری

یافته‌ها

در تمام این مطالعات سن زنان باردار مورد مطالعه ۲۴- ۲۸ هفته بارداری بود؛
به جز یک مطالعه در استان تهران که در سن بارداری ۲۰ تا ۲۸ هفتگی صورت گرفته بود.
در اکثر مطالعات تست تحمل گلوکز خوراکی (GCT) 50 گرم یک ساعته بوده است
و معیار آن بیشتر یا مساوی ۱۴۰ و یا بیشتر یا مساوی ۱۳۰ بوده و فقط
در مطالعه بابل از معیار بیشتر از ۱۳۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر استفاده شده بود.

از ۱۸ مطالعه مورد بررسی، چهار پایان نامه حذف شدند.علل ابتلا به دیابت بارداری

پایان‌نامه‌های استان‌های کرمان، شاهرود، یزد و کرمانشاه، به علت انجام تست
GCT و OGTT مورد بررسی بیشتر قرار نگرفتند. در پایان نامه یزد فقط FBS بالای ۱۰۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر
و BS2PP بالای ۱۲۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر در سه ماهه آخر بارداری مورد سنجش قرار گرفته بود.
و در استان کرمانشاه پس از غربالگری با ۵۰ گرم گلوکز، جهت تشخیص از دو نوبت
FBS بالای ۹۵ و یا دو نوبت GCT بالای ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر استفاده شده بود.

در نتیجه به علت عدم انجام تست تحمل گلوکز خوراکی با ۱۰۰ گرم و یا ۷۵ گرم گلوکز خوراکی مورد بررسی
بیشتر قرار نگرفت. روش تشخیصی در تمام مطالعات، تست OGTT بوده که براساس
معیارهای کارپنتر و کوستان و یا NDDG بررسی شده بودند ولی در مطالعه استان تهران،
از روش غربالگری تست تحمل ۲ ساعته گلوکز خوراکی با ۷۵ گرم گلوکز و معیار تشخیصی
(میلی‌گرم در دسی‌لیتر ۱۵۵ ≤ ۲h، ۱۸۰≤ ۱h و ۹۵ ≤ FBS) استفاده شده بود.علل ابتلا به دیابت بارداری

بحث

شیوع دیابت بارداری با توجه به بررسی‌های انجام شده در ایران از ۳/۱درصد تا ۹/۸ درصد متغیر می‌باشد.
شیوع آن در زنان فاقد عامل خطر دیابت بارداری در تهران ۴/۴درصد و در زنان با داشتن
حداقل یک عامل خطر در ساری ۱۰درصد گزارش شده است.
با حذف این دو مطالعه، بیشترین شیوع دیابت بارداری در شهر بندرعباس با ۹/۸% و کمترین
شیوع با ۳/۱% در استان اردبیل مشاهده می‌شود. در تمام مطالعات بررسی شده
با معیار GCT بیشتر یا مساوی۱۳۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، معیار تشخیصی در OGTT معیار کارپنتر و کوستان بوده

و با معیار GCT بیشتر یا مساوی ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، معیار NDDG مورد استفاده قرار گرفته بود.
تنها استثناهای موجود، در مطالعه بود که در تست GCT، معیار قندخون
یک ساعته ≥ ۱۳۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، را در نظر گرفته‌اند و هر دو معیار،
کاپنتر و کوستان و NDDG را به کار برده‌اند و در هر دو مقاله، شیوع محاسبه شده

با معیار کارپنتر و کوستان بیش از NDDG بوده است. همچنین در مطالعه بابل
، میعار GCT میلی‌گرم در دسی‌لیتر ۱۳۵ و در تست تحمل گلوکز از معیار کارپنتر
و کوستان جهت شناسایی دیابت بارداری استفاده شده است.
در میان ۳۰ استان کشور، اطلاعات ۱۱ استان (تهران، مازندران، سمنان، اردبیل،
هرمزگان، کرمان، بوشهر، یزد، کرمانشاه، لرستان و اصفهان) در رابطه با شیوع دیابت بارداری
در دسترس بود و با توجه به تعداد مطالعات در برخی استان‌ها به ویژه استان تهران، تعداد مطالعات بررسی شده، ۱۸ مطالعه بود.علل ابتلا به دیابت بارداری

بررسی شیوع دیابت

در واقع در ۱۹ استان ایران اطلاع دقیقی از شیوع دیابت بارداری نداریم،
که نیاز به تحقیق و بررسی در این استان‌ها را آشکار می‌کند. در مطالعات استان تهران، شیوع دیابت بارداری با معیارهای مختلف از ۳/۲ تا ۹/۶ درصد به دست آمده است. شیوع ‌GDM در زنان فاقد عامل خطر تهرانی ۴/۴ درصد بوده
که تقریبا با سایر مطالعات انجام شده در تهران یکسان می‌باشد؛

در صورتی که انتظار می‌رود شیوع در زنانی که هیچ عامل خطری ندارند؛
کمتر از جمعیت عادی به دست بیاید. در مطالعه اردبیل با توجه به شیوع GCT مختل که ۶/۱۰ درصد بوده است، شیوع GDM 3/1 درصد به دست آمد که به نسبت استان‌های دیگر کم به نظر می‌رسد. همچنین شیوع به دست آمده از استان بوشهر
۷۵/۱درصد بوده که مانند اردبیل به نسبت استان‌های دیگر کمتر به نظر می‌رسد.
بالاترین درصد غربالگری (۵/۳۲%) و شیوع دیابت بارداری به میزان (۱۰%) در ساری به دست آمده
که بر روی زنان با حداقل یک عامل خطر صورت گرفته است. شیوع کلی دیابت بارداری
در استان اصفهان ۷۶/۶ درصد بوده ولی اگر فقط جمعیت GCT مثبت را در نظر بگیریم،
شیوع ۳/۲۷ درصد به دست می‌آید که بالاترین درصد شیوع را دارا می‌باشد.علل ابتلا به دیابت بارداری

علل شیوع دیابت بارداری

به نظر می‌رسد یکی از علل مهم تفاوت در شیوع GDM در استان‌های مختلف،
مربوط به تفاوت در نژاد یا قومیت‌ها باشد. در حقیقت نژاد و قومیت را در میزان شیوع GDM
مورد تاکید قرار می‌دهند.نژادهای گوناگون با علل زیادی سبب تفاوت در شیوع دیابت بارداری می‌شوند.
برای مثال، تفاوت در ژنتیک به علت تفاوت‌های جغرافیایی، همچنین نحوه زندگی،
فرهنگ و عوامل وابسته به مذهب دارای نقش مهمی در بروز این تفاوت‌ها هستند.
از این‌رو این احتمال وجود دارد که نژاد و قومیت مانند سایر کشورها نقش بارزی در ثبت شیوع متفاوت
دیابت حاملگی در کشور ما داشته باشد ولی جهت اثبات این نتایج، باید مطالعات با پروتکل‌های یکسان طراحی گردند.علل ابتلا به دیابت بارداری

زندگی