اقدامات پزشکی و بهداشتی لازم پس از تولد نوزاد

اقدامات بعد تولد نوزاد

اقدامات بعد تولد نوزاد , بیمارستان از زمان به دنیا آمدن نوزاد تا زمانی که او را به خانه می‌برید،
اقداماتی را انجام خواهد داد
تا میزان سلامت نوزاد را بسنجد و او را از بیماری‌های احتمالی دور کند. این اقدامات از لحظۀ پس
از تولد شروع می‌شود و در بعضی موارد، لازم است شما نوزادتان را در روزهای بعد از بردن به خانه،
دوباره به بیمارستان یا آزمایشگاه ببرید. در این مطلب با اقدامات پزشکی و بهداشتی لازم پس
از تولد نوزاد آشنا خواهید شد.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

کنترل تنفس اولیۀ نوزاد
تست آپگار
تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
فراهم کردن امکان شیردهی
مراقبت‌های پزشکی نوزاد

کنترل تنفس اولیۀ نوزاد

نوزاد در اولین لحظات تولدش باید گریه کند. گریه کردن نوزاد نشانۀ این است که مجاری تنفسی
او سالم است و می‌تواند به راحتی نفس بکشد. بعضی از نوزادان کمی دیرتر شروع به نفس کشیدن می‌کنند.
بلافاصله بعد از به دنیا آمدن نوزاد، ماما یا پزشک، او را به آرامی روی میز کنار تخت می‌گذارند.
ماما، نوزاد را ماساژ می‌دهد و در صورت وجود مشکل، مجاری تنفسی او را تمیز می‌کند تا نوزاد،
گریه کردن را شروع کند و ریه‌هایش برای اولین بار پر و خالی شود.

تست آپگار

یک دقیقه بعد از تولد، به نوزاد نمرۀ آپگار می‌دهند. تست آپگار، آزمایش سلامت نوزاد است.
به این صورت که ماما یا پزشک، تنفس نوزاد و ضربان قلب او را اندازه می‌گیرند، سپس قوام عضله‌های
نوزاد را می‌سنجند و بعد از آن پاسخ او به محرک‌های عصبی و همچنین رنگ پوستش
را مورد بررسی قرار می‌دهند.

پس از انجام این آزمایش‌ها، از یک تا ۱۰ به نوزاد نمره می‌دهند.
به این نمره‌، نمرۀ آپگار گفته می‌شود. نمرۀ آپگار را یک بار در دقیقۀ اول و یک بار در دقیقۀ پنجم بررسی می‌کنند.
اگر نمرۀ آپگار نوزاد در دقیقۀ پنجم از هفت کمتر باشد، برای بررسی‌های بیشتر، به متخصص نوزادان اطلاع می‌دهند.

تماس پوست با پوست مادر و نوزاد

درصورتی‌که وضعیت مادر و نوزاد هر دو مطلوب باشد، باید نوزاد در دقایق اول پس از تولد
و بعد از بریدن بند ناف در آغوش مادر قرار بگیرد. آغوش مادر باعث آرامش مادر و نوزاد می‌شود
و به نوزاد احساس امنیت می‌دهد. نوزادانی که بلافاصله پس از تولد در آغوش مادر خود قرار می‌گیرند،
در آینده ارتباط عاطفی محکم‌تری با مادر خود برقرار می‌کنند. فواید دیگر تماس پوست با

پوست مادر و نوزاد شامل موارد زیر است:

باعث تشدید عشق مادر و فرزندی می‌شود.
به تنفس و ضربان قلب جنین ثبات می‌دهد.
از افت دمای بدن نوزاد پیشگیری می‌کند.
باعث برقراری سریع جریان شیر در مادر می‌شود.
امکان شروع تغذیه با شیر مادر را فراهم می‌کند و باعث افزایش موفقیت مادر در شیردهی می‌شود.

توجه داشته باشید که بیمارستان دوستدار کودک وظیفه دارد که امکان تماس پوست
با پوست مادر و نوزاد را در اولین دقایق پس از تولد فراهم کند.
پس نوزاد را در اتاق عمل و اتاق زایمان، باید کنار شما قرار دهند، مگر این که نوزاد شرایط مطلوبی
نداشته باشد. تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بسیار مهم‌تر از واکسن است،
پس به بهانۀ شست‌وشو یا زدن واکسن، این حق را از خود و نوزادتان دریغ نکنید./اقدامات بعد تولد نوزاد
فراهم کردن امکان شیردهی

شیر دادن، فقط زمانی سلامت مادر و نوزاد را به خطر می‌اندازد که پزشک این تشخیص را بدهد
که شیردهی نباید انجام شود. در غیر این صورت‌، مادر باید بلافاصله بعد از تولد، کودک را در آغوش بگیرد
و به او شیر بدهد. شیری که تا ۴۸ ساعت اول زایمان تولید می‌شود، حاوی آغوز است.
آغوز بهترین غذا برای نوزاد است. هرچند که اندک و در حد چند قطره باشد. نوزاد به مقدار زیادی شیر
احتیاج ندارد و همان مقدار کم برای او کفایت می‌کند. از جمله فواید آغوز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

باعث کاهش زردی نوزاد می‌شود.
آغوز باعث افزایش ایمنی بدن نوزاد می‌شود.
آغوز به دلیل ملین بودن، باعث دفع مدفوع و زواید روده‌های جنین می‌شود.

اگر نمی‌دانید چطور باید به نوزادتان شیر بدهید، می‌توانید از مشاور شیردهی بیمارستان کمک بگیرید.
در کلاس‌های آمادگی برای زایمان، معمولاً آموزش شیر دادن ارائه می‌شود.
مامای همراه نیز می‌تواند در ساعات ابتدایی تولد نوزاد، نحوۀ شیر دادن را به شما آموزش دهد.

نکات زیر می‌تواند در شیردهی به نوزاد مؤثر باشد:

وقتی به نوزادتان شیر می‌دهید، فقط به او توجه کنید.
هنگام شیر دادن آرام باشید و به نگرانی‌هایتان فکر نکنید.
نوزاد را به شکلی روی بازو قرار دهید که صورتش مقابل سینۀ شما باشد.
نیازی نیست که سینه را بین دو انگشت خود بگیرید.
اگر دمای اتاق مطلوب است، لباس‌های خودتان و نوزاد را کم کنید تا بدن او را حس کنید./اقدامات بعد تولد نوزاد

مراقبت‌های پزشکی نوزاد

به منظور حفظ سلامت نوزاد و جلوگیری از خطرهای احتمالی، نوزاد باید تحت مراقبت‌های ویژه‌ای قرار بگیرد.
این مراقبت‌ها، معمولاً در روزهای ابتدایی تولد انجام می‌شود و شامل موارد زیر است:

تزریق واکسن:

جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های خطرناک، از اولویت‌های پس از تولد است. بعد از به دنیا آمدن نوزاد،
سه واکسن به او داده می‌شود؛ واکسن ب ث ژ که برای جلوگیری از سل است،
واکسن هپاتیت B و فلج اطفال. این واکسن‌ها معمولاً در بدو تولد به نوزاد داده می‌شود.
پس از آن بر اساس جدولی که بیمارستان به شما می‌دهد، باید در دوره‌های خاصی،
نوزاد را برای تزریق واکسن به مراکز بهداشتی درمانی ببرید./اقدامات بعد تولد نوزاد

غربالگری کم‌کاری تیروئید:

اگر کم‌کاری تیروئید مادرزادی تشخیص داده نشود، ممکن است باعث عقب‌ماندگی ذهنی کودک شود.
به دلیل اهمیت این موضوع، بین سه تا پنج روز پس از تولد نوزاد، از کف پای نوزاد مقدار کمی خون می‌گیرند و آن را از نظر کم‌کاری تیروئید آزمایش می‌کنند. این غربالگری به صورت رایگان در مراکز بهداشتی درمانی انجام می‌شود.

غربالگری فنیل کتونوری:

فنیل کتونوری یک بیماری است که در آن سطح پروتئین خون و مایعات بدن بیش از حد افزایش می‌یابد
و به سلول‌های عصبی آسیب می‌زند. فنیل کتونوری در ابتدا نشانه‌ای ندارد و اگر تشخیص داده نشود،
می‌تواند عقب‌ماندگی کودک را به همراه داشته باشد. این آزمایش در روزهای اول تولد انجام می‌شود
و در صورت ابتلای نوزاد به این بیماری، می‌توان از خطرات آن جلوگیری کرد.
البته این آزمایش برای همۀ نوزادان انجام نمی‌شود و شما می‌توانید از بیمارستان برای انجام آن درخواست کنید.

غربالگری فاویسم:

فاویسم یک بیماری ارثی است که در ایران شایع است. در اوایل تولد نوزاد،
از او تست فاویسم گرفته می‌شود تا تغذیۀ او کنترل شود./اقدامات بعد تولد نوزاد

اگر فاویسم تشخیص داده شود، ممکن است علائمی مثل رنگ‌پریدگی،
تغییر رنگ ادرار و بی‌حالی در نوزاد مشاهده شود. با تشخیص فاویسم، مادر از خوردن غذاهای
حاوی باقلا و داروهای خاصی مثل پروفن‌ها منع می‌شود تا علائم بیماری در نوزاد نمود پیدا نکند.
این غربالگری به صورت عادی برای همۀ نوزادان انجام نمی‌شود، اما ممکن است
پزشک شما بر اساس دلایلی این آزمایش را درخواست کند./اقدامات بعد تولد نوزاد

تزریق ویتامین K:

ویتامین ‌K، باعث منعقد شدن خون در بدن می‌شود. اکثر نوزادان با کمبود این ویتامین به دنیا می‌آیند
و معمولاً در یک ساعت پس از تولد، این ویتامین به نوزاد تزریق می‌شود./اقدامات بعد تولد نوزاد

اگر نوزاد ویتامین K دریافت نکند،بسته به میزان کمبود این ویتامین، ممکن است
خونریزی‌های خودبه‌خودی از بینی، دهان یا ناف داشته باشد.

مادرشو